فیسبوک برای مقابله با اندروید سیستم‌عامل می‌سازد

مطابق با گزارش‌ها جدید، فیسبوک در حال توسعه‌ی سیستم‌عامل اختصاصی است که در آینده وابستگی شرکت مذکور به گوگل را کاهش خواهد داد. درواقع فیسبوک نمی‌خواهد که سخت‌افزارهای این شرکت از جمله عینک‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، به‌خصوص برند Oculus متکی بر سیستم‌عامل اندروید باشد. براساس گزارشی از الکس هیث، مولف وب‌سایت The Information، فیسبوک براساس همین ادعاها، مارک لوکُوسکی، نویسنده‌ی سیستم‌عامل ویندوز NT را استخدام کرده تا برای این غولِ شبکه‌های اجتماعی، سیستم‌عاملی را از نو بسازد. با این حال اپلکیشن‌های فیسبوک برای گوشی‌های هوشمند، روی سیستم‌عامل اندروید در دسترس خواهد ماند. اندرو باز بُسوُرث، معاون بخش سخت‌افزاری فیسبوک در این رابطه می‌گوید:

ما می‌خواستیم مطمئن شویم که نسل بعدی [از سخت‌افزارهای فیسبوک] فضای کافی را [به جهت تحقیق‌و‌توسعه] برایمان داشته باشد. ما فکر نمی‌کنیم که برای اطمینان از [پیشبرد] هدفمان بتوانیم به بازار و رقبا اعتماد کنیم. از این رو خودمان این کار را انجام خواهیم داد.

سیستم‌عامل Eye OS

فیسبوک در صورت استفاده از سیستم‌عامل اختصاصی خود، ممکن است آزادی بیشتری برای ساخت رابط‌های اجتماعی داشته و خوش‌بختانه در جهت حفظ حریم خصوصی، دستگاه‌های خود را به‌صورت مستقلانه و آزادانه‌تری تولید کند. این امر همچنین مانع از اختلاف‌نظر گوگل و فیسبوک خواهد بود که نشات‌گرفته از درگیری آن‌ها بر سر نقشه‌ی راه گجت‌های فیسبوک است. این شرکت در گفت‌و‌گو با وب‌سایت حوزه‌ی فناوری، TechCrunch اعلام کرده که تمرکز رویکرد یادشده معطوف به نیازهای عینک‌های واقعیت افزوده خواهد بود. فیسبوک اعلام کرده که تمامی گزینه‌ها را بررسی می‌کند. از جمله همکاری بالقوه با سایر شرکت‌ها یا ساختن سیستم‌عاملی شخصی‌سازی‌شده مخصوصا برای واقعیت افزوده.

سالیان مدیدی است که فیسبوک به دلیل نداشتن سیستم‌عامل اختصاصی برای خود، در مقابل بزرگان دنیای فناوری سرخم کرده و احترام آن‌ها را نگه داشته است. این نیز به نوبه‌ی خود سبب سرخوردگی شرکت مذکور شده است.

نمونه‌ای از این ادعا مربوط به شرکت اپل است که مدیرعامل آن یعنی تیم‌کوک، بارها و بارها فیسبوک و رئیسش، مارک زاکربرگ را به خاطر مسائل مربوط به حفظ حریم خصوصی و جمع‌آوری داده‌ها مورد انتقاد و هجمه قرار داده است. پیش‌تر نیز کورت واگنر، تحلیلگر وب‌سایت Vox گزارش کرده بود فیسبوک، برای مقابله با قدرت روزافزون سیستم‌های عامل‌ موبایلی، روی پروژه‌ای مخفی با نام رمزگذاری‌شده‌ی Oxygen circa 2013 کار می‌کرده که در صورت لزوم به توزیع برنامه‌های اندروید در خارج از فروشگاه گوگل‌پلی کمک می‌کرد.

گفته می‌شود اخرین تلاش فیسبوک برای مقابله با کنترل بیشتر گوشی‌های هوشمند توسط غول‌های سیستم‌عاملی، در سال ۲۰۱۳ شعله‌ور شد. تلفن فیسبوک که با سخت‌افزار HTC و نسخه‌ای مبهم از اندروید همراه بود، برای تعامل با کاربران از رابط کاربری Facebook Home بهره می‌برد. اما ایجاد تجربه‌ی اشتراک عکس‌ها با دوستان و چت‌های مسنجری به‌صورت غیرقابل انکاری محبوبیت خود را از دست دادند و گوشی HTC First و رابط کاربری Facebook Home به تاریخ پیوستند.

سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های آینده

حال فیسبوک امیدوار است با درس‌گرفتن از اشتباهات گذشته، با تأسیس دفتری جدید برای تیم واقعیت مجازی و واقعیت افزوده‌ی شرکت در شهر بورلین‌گیم در ۱۵ مایلیِ شمالِ دفتر مرکزی، تلاش‌های خود در جهت بهبود سخت‌افزارها را شدت ببخشد. فضای ۷۷۰ هزار فوت مربعی این ساختمان، تقریبا ۴۰۰۰ کارمند را در خود جای می‌دهد. فیسبوک به وب‌سایت TechCrunch گفته است که تیم واقعیت مجازی و افزوده‌ی این شرکت در نیمه‌ی دوم سال ۲۰۲۰ برای استفاده از آزمایشگاه‌ها، فضای آزمایش‌ها اولیه و مناطق آزمایشگاهی به آنجا نقل مکان خواهد کرد. البته تیم مربوطه هنوز اعضایی را در کالیفرنیا، واشنگتن، نیویورک و خارج از کشور خواهد داشت.

فیسبوک در جواب سوالات وب‌سایت TechCrunch برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی فضای یادشده، آشکار کرد که این شرکت در حال برنامه‌ریزی برای افتتاح فضای آزمایشیِ عمومی است که احتمالا اولین فضای دائمی با برند فیسبوک خواهد بود که تمامی افراد توانایی بازدید از آنجا را خواهند داشت. در مکان یادشده، افراد می‌توانند با محصولات مرتبط با واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بازی کنند. این محصولات شامل مواردی چون هدست‌های Oculus Quest و نمایشگرهای هوشمند Facebook Portal است که همانند عینک‌های دوربین‌داری که بر طبق گزارش‌ها با همکاری شرکت تولیدکننده‌ی رِی‌بن یعنی Luxottica تولید خواهد شد و در نهایت عینک‌های تکامل‌یافته‌ی واقعیت افزوده‌، به‌عنوان محصولات آینده‌ی شرکت به‌فروش خواهند رسید.

^{تصویری گرافیکی از دفتر جدید فیسبوک برای تیم واقعیت مجازی و واقعیت افزوده‌ی شرکت}

فیسبوک می‌گوید که درنظر دارد با ساخت فضای واقعی خرده‌فروشی در دفتر بورلین‌گیم، به افراد این اجازه را بدهد تا محصولات سخت‌افزاری این شرکت را امتحان کرده و خریداری کنند. این اقدام احتمالا اولین گام چشم‌گیر فیسبوک برای ایجاد فضاهای خرده‌فروشی با برندی تحت نام این شرکت برای مقابله با فروشگاه‌های اپل و مایکروسافت خواهد بود.

وب‌سایت The Information گزارش داده که فیسبوک باتوجه به علاقه‌ای که به کنترل بیشتر محصولات سخت‌افزاری خود دارد، با سازنده‌ی تراشه‌های نیمه‌هادی، Cirrus Logic که تراشه‌های صوتی اپل را می‌سازد، مذاکراتی داشته و قصد داشت این شرکت را با مبلغ ۴٫۵ میلیارد دلار خریداری کند. این معامله هرگز اتفاق نیوفتاد و مشخص نشد که فیسبوک که تیم مذاکره‌کننده‌ی خود را دائما به میدان می‌فرستاد، مذاکرات را تا کجا به پیش برد. اما گزارش یادشده با وجود فروش کند محصولاتی چون هدست‌های Oculus و نمایشگرهای هوشمند Facebook Portal، نشان داد که فیسبوک چقدر در مورد محصولات سخت‌افزاریش سخت‌گیرانه عمل می‌کند. این شرکت تاکنون از اظهارنظر در این باره امتناع کرده است.

ابتکارات سخت‌افزاری باعث شده تا فیسبوک هسته‌ی مرکزی تجارت مبتنی‌بر تبلیغاتِ خود را تغذیه کند.

هر چند با عرضه‌ی محصولات پرچم‌دار به بازار و تجربه‌ی خوشِ واقعیت مجازی در افراد، ممکن است روند مذکور از سال آینده دچار تغییر شود. وب‌سایت TechCrunch پیش‌تر گزارشی درباره بازی سبک تیراندازی اول شخص از زیرمجموعه‌ی World War II با نام Medal of Honor نگاشته بود که قرار است در سال ۲۰۲۰، برای هدست‌ Oculus Quest عرضه شود. یک ساعت انجام بازی World War II که از اولین بازی‌های مبتنی بر واقعیت مجازی بود در این هدست، حس خوش‌آیندی را تلقین کرده و این باور را ایجاد می‌کرد که هفته‌ها می‌توان بدون خستگی این بازی را انجام داد. بازی Medal of Honor می‌تواند ثابت کند که یک بازی در سبک تیراندازی، قادر به قانع‌کردن گیمرها به این نکته است که آن‌ها نیاز به یک هدست Oculus Quest دارند.

سخت‌افزار در خدمت شبکه‌های اجتماعی

فیسبوک همچنین روی تجربیات سخت‌افزاری برای اهداف سازمانی کار کرده است. تماس‌های ویدئویی در اپلکیشن Workplace فیسبوک، حالا امکان اجرا در نمایشگر Portal را داشته و دوربین هوشمند با قابلیت زوم خودکاری که در دستگاه مذکور تعبیه شده‌ است، باعث شده تا تمامی افرادِ حاضر هنگام تماس در یک قاب به نمایش درآمده یا بتوان روی حرکت افراد تمرکز بالاتری داشت. به گزارش وب‌سایت The Information، فیسبوک در حال ساخت نمونه‌ای آزمایشی از سیستم ویدئوکنفرانس مبتنی‌بر واقعیت مجازی است که اندرو باز و تیمش مسئولیت آزمایش آن را برعهده دارند. این شرکت گفته است که باز با بهره‌گیری از کنفرانس ویدئویی با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، میزبان دو رویداد داخلی بوده و از طریق نرم‌افزار بصری Q&A که فیسبوک نمونه‌ی آزمایشی آن را به‌صورت داخلی تولید کرده، با ۱۰۰ نفر از رهبران تیمش کنفرانس ویدئویی داشته است. این امیدواری وجود دارد که موارد لازم برای برگزاری جلسات مداوم از طریق واقعیت مجازی آموزش داده شود.

از طرفی ابتکارات سخت‌افزاری باعث شده تا فیسبوک هسته‌ی مرکزی تجارت مبتنی‌بر تبلیغاتِ خود را تغذیه کند. این شرکت حالا با بهره‌گیری از داده‌های مربوط به اعمال افراد در Oculus یا Portal، خود این کاربران را مورد هجمه‌ی تبلیغاتی قرار می‌دهد. از بازی‌کردن با گیم‌های به‌خصوص گرفته تا دسترسی به محتوای کودک‌محور تا تله‌پورت مجازی و مقاصد تعطیلات، داده‌های پرسود زیادی به‌صورت بالقوه‌ای وجود دارد که فیسبوک می‌تواند آن‌ها را استخراج کند.

فیسبوک گفته که نمایشگر پورتال این شرکت در حال حاضر داده‌هایی چون اطلاعات ورود به حساب کاربری، تماس‌ها و اطلاعات واردشده از طریق ویژگی‌های به‌خصوص را دریافت کرده و به منظور تبلیغات مورد استفاده قرار می‌دهد. برای مثال اگر کاربران مدام از قابلیت تماس ویدئویی استفاده کنند، محصول مذکور تبلیغات مرتبط با تماس ویدئویی را برایشان نشان خواهد داد. هنگام استفاده از هدست Oculus، اگر کاربران به حساب فیسبوکشان متصل شوند، داده‌های مربوط به اپلکیشن‌های مورد استفاده یا رویدادهایی که کاربر به آن ملحق شده، می‌تواند برای الگوریتم‌های مربوط به هدف‌گذاری تبلیغاتی مورد استفاده قرار گیرد.

فیسبوک دوس دارد از ایده‌هایی که کاربران در ذهن خود دارد، حتی پیش از عملی‌شدنشان باخبر باشد. وب‌سایت The Information گزارش می‌دهد سخت‌افزار رابط مغز و کامپیوتر فیسبوک، که از طریق سنسورها به‌جهت تشخیص کلماتی که کاربران به آن فکر می‌کنند رابط‌ها را کنترل میکند، کوچک‌تر شده است. در واقع حجم این دستگاه قبلا به اندازه‌ی یک یخچال بوده، اما حالا به اندازه‌ی کف دست است. با این حال برای اینکه بتوان آن را در دستگاه‌های تلفن همراه تعبیه کرد فاصله‌ی بسیاری وجود دارد. فیسبوک گفته که در حال پیشرفت است و تحقیقات پیشرفته در زمینه‌ی خطاهای کلمات را به طرز چشم‌گیری بهبود بخشیده و در حال گسترش لغت‌نامه‌ی کلماتِ قابل تشخیص توسط ماشین است. حالا فیسبوک می‌تواند فعالیت مغز را به‌صورت بی‌درنگی رمزگشایی کند و در حال کار روی سیستمی میانجی برای شناسایی کلمات منفرد به‌گونه‌ای است که تا ۱۰۰ کلمه از اطلاعات مغز را در یک دقیقه شناسایی کند.

سود حاصل از فروش هدست‌های Oculus و نمایشگرهای Portal و فناوری ذهن‌خوان شاید هیچ‌وقت به میلیاردها دلار سودی که فیسبوک از تبلیغات به جیب می‌زند نزدیک هم نشود، اما تمامی این موارد به فیسبوک اطمینان خواهند داد که از موج بعدی تغییر در روش‌های محاسباتی عاجز نخواهد شد. با اینکه تمامی این فناوری‌ها از جمله واقعیت مجازی، صفحات هوشمند و سنسورهای کوچک در تلفن‌های همراه همه‌جانبه هستند، فیسبوک می‌خواهد آن‌ها اجتماعی باشند. اگر به‌کارگیری این فناوری در گجت‌هایتان، دوستانتان را به شما نزدیک‌تر کند، فیسبوک علاوه‌بر اینکه توانسته سود خوبی به‌دست آورد، بلکه مانع از منزوی و غیرانسانی شدن ما انسان‌ها شده است.