وجود اطلاعات مالی شفاف یکی از الزامات اساسی کارآیی بازار سرمایه است و در قانون بازار اوراق بهادار در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، و با هدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارآی اوراق بهادار، وظایف و اختیاراتی برای سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص تهیه و انتشار اطلاعات توسط اشخاص تحت نظارت در نظر گرفته شده است.
همچنین طبق مواد 41 و 42 قانون بازار اوراق بهادار (مصوب 1394/09/01)، «سازمان موظف است بورس‌ها، ناشران اوراق بهادار، کارگزاران، معامله‌گران، بازارگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری و کلیه تشکل‌های فعال در بازار سرمایه را ملزم نماید تا براساس استانداردهای حسابداری و حسابرسی ملی کشور اطلاعات جامع فعالیت خود را انتشار دهند.» و «ناشر اوراق بهادار موظف است صورتهای مالی را طبق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارش‌دهی مالی و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی که توسط سازمان ابلاغ می‌شود، تهیه نماید.»
سازمان بورس و اوراق بهادار مجموعه صورتهای مالی نمونه طبق استانداردهای حسابداری را برای برخی واحدهای تجاری از جمله برای شرکت‌های تولیدی (فارسی و انگلیسی)، بانک‌ها و موسسات اعتباری، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های ساختمانی (ساخت املاک)، صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان، شرکت‌های کارگزاری، شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پیمانکاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه، طرح اوراق مشارکت و صورتهای مالی تلفیقی گروه و شرکت تهیه و ابلاغ نموده است.
با توجه به تغییرات بعمل آمده در استانداردهای حسابداری و در جهت بهبود افشای اطلاعات در صورتهای مالی شرکت‌های تولیدی، سازمان بورس و اوراق بهادار در چارچوب وظایف و اختیارات قانونی خود و به منظور تامین نیازهای اطلاعاتی سرمایه‌گذاران و ساير ذينفعان، صورتهای مالی نمونه برای شرکت‌های تولیدی را با همکاری کمیته فنی سازمان حسابرسی و برخی اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران بازنگری نموده و سعی شده است که صورتهای مالی مذکور حاوی اطلاعات لازم برای کلیه ذینفعان باشد. در این خصوص، توجه استفاده‌کنندگان محترم را به نکات زیر جلب می‌نماید:
- این صورتهای مالی نمونه در برگیرنده حداقل الزامات ارائه و افشا توسط شرکت‌ها است و در صورتی‌که سازمان بورس و اوراق بهادار، الزامات بیشتری برای ارائه و افشا در صورتهای مالی اعلام نماید، شرکت‌ها مکلف به ارائه اطلاعات مورد نیاز هستند.
- در تهيه اين صورتهای مالی نمونه، بر افشاى مناسب و كافى اطلاعات تحت شرايط عمومى و كلى، تاكيد و از پرداختن به اطلاعات مرتبط با شرايط خاص، خوددارى شده است. به بيان ديگر، ملاك درج اقلام در صورت‌هاى مالى اساسى نمونه و يادداشت‌هاى توضيحى آن، غالبا عموميت و اهميت اقلام بوده است. از اين رو، در موارد بااهميت، اقلام بايد جداگانه گزارش شود و در خصوص سایر موارد مستلزم افشا، نیز بايد حسب مورد و ضرورت از استانداردهاى حسابدارى مربوط، پيروى گردد.
- در برخی شرکت‌ها ممکن است سرفصل‌هایی وجود داشته باشد که در این مجموعه پیش‌بینی نگردیده است. در چنین شرایطی، سرفصل‌های مذکور باید حسب مورد در جای مناسب خود به این مجموعه اضافه شود.
- استفاده از عنوان «سایر» در یادداشت‌های توضیحی نباید منجر به عدم افشای اطلاعات بااهمیت شود.
- ارائه منصفانه شرکت را ملزم می‌کند، در مواردي که رعایت الزامات خاصی از استانداردهاي حسابداری براي بهبود درک استفاده‌کنندگان صورتهای مالی از تاثیر معاملات خاص، ساير رويدادها و شرايط، بر وضعيت مالي و عملکرد مالي شرکت کافي نباشد، اطلاعات بیشتری را افشا کند.
- زمانی که مديريت در ارزیابی‌های خود، از عدم‌اطمینان بااهمیت در ارتباط با رویدادها و شرایطی آگاه است که ممکن است نسبت به توانایی تداوم فعالیت شرکت، تردید عمده ایجاد کند، شرکت باید این عدم‌اطمینان را افشا کند.
- شرکت باید هر طبقه بااهميت از اقلام مشابه را به طور جداگانه ارائه کند. شرکت باید اقلامي را که ماهيت يا کارکرد مشابه ندارند، به طور جداگانه ارائه کند مگر آنکه این اقلام بي‌اهميت باشند. شرکت نباید با پنهان کردن اطلاعات بااهمیت در میان اطلاعات بی‌اهمیت یا با تجمیع اقلام بااهمیتی که ماهیت و کارکرد متفاوت دارند، از قابلیت درک صورتهای مالی بکاهد. چرا که، ارائه اطلاعات تفصیلی کم‌اهمیت، زمینه نادیده گرفتن اطلاعات بااهمیت را فراهم می‌کند.
- خلاصه مهم‌ترین تغییرات نسبت به نسخه قبلی صورتهای مالی نمونه ابلاغ شده در تاریخ 25/12/1394 به شرح زیر است:
- ارائه صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع به عنوان اولین صورتهای مالی و قبل از صورت وضعیت مالی و حذف «گردش حساب سود (زیان) انباشته» و اضافه شدن «صورت تغییرات در حقوق مالکانه»
- ارائه «صورت جریان‌های نقدی» در سه طبقه فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تامین مالی
- تغییر عنوان «ترازنامه» به «صورت وضعیت مالی» و برخی از سرفصل‌های آن و ارائه آن به صورت گزارشی و به ترتیب دارایی‌های غیرجاری، دارایی‌های جاری، حقوق مالکانه، بدهی‌های غیرجاری و بدهی‌های جاری
- اضافه شدن افشای «مدیریت سرمایه و ریسک‌ها» و «قضاوت‌های مدیریت در فرآیند بکارگیری رویه‌های حسابداری و براوردها» در یادداشت‌های توضیحی
- ارائه صورت وضعیت مالی به تاریخ ابتدای دوره قبل (در سه ستون)، در صورتی که شرکت (1) یک رویه حسابداری جدید را با تسری به گذشته بکار گیرد، (2) اقلامی از صورتهای مالی را با تسری به گذشته تجدید ارایه نماید یا (3) اقلامی در صورتهای مالی را تجدید طبقه‌بندی کند و این موارد اثر بااهمیتی بر اطلاعات مندرج در صورت وضعیت مالی در ابتدای دوره قبل داشته باشد.
مفروضات:
- شرکت نمونه، شركتى توليدى و غيردولتى است.
- شرکت نمونه، شركتى فرعى است كه شركت فرعی، وابسته و مشارکت خاص ندارد.
با توجه به تغییرات گسترده در استانداردهای گزارشگری مالی سازمان حسابرسی و نیز بورس اوراق بهادار تهران اقدام به تهیه و انتشار صورتهای مالی نمونه نموده اند که فایل صورتهای مالی نمونه سازمان بورس اوراق بهادار و فایل صورت های مالی نمونه تلفیقی گروه و شرکت سازمان حسابرسی می باشد.
ورود به سایت